Μέσα από ευρωπαϊκό πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας
Η απουσία θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού (maritime spatial planning) τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα προκαλεί πληθώρα προβλημάτων, μεταξύ των οποίων συγκρούσεις από ανθρώπινες δραστηριότητες στη θάλασσα και σε παράκτιες περιοχές, ελλειμματική συνεργασία κρατικών υπηρεσιών προστασίας του περιβάλλοντος και αποτυχία αξιοποίησης συνεργειών. Ιδιαίτερα αυτή την περίοδο, κατά την οποία πραγματοποιούνται σημαντικές επενδύσεις και προγραμματίζονται άλλες, η ανάγκη για επίλυση αυτών των προβλημάτων είναι επιτακτική.
Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ‘Διασυνοριακή Συνεργασία για Ανάπτυξη Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού-ΘΑΛ-ΧΩΡ’ αποσκοπεί στην αποτελεσματική αντιμετώπιση και επίλυση των προβλημάτων αυτών, μέσα από την εκπόνηση μιας ολοκληρωμένη επιστημονικής μεθοδολογίας για την ανάπτυξη θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις εθνικές όσο και τις ευρωπαϊκές ανάγκες και απαιτήσεις. Το πρόγραμμα, συνολικού προϋπολογισμού 3,5 εκ. ευρώ, συγχρηματοδοτείται κατά 80% από την Ευρωπαϊκή Ένωση και κατά 20% από εθνικούς πόρους της Ελλάδας και της Κύπρου και σε αυτό συμμετέχουν το Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων ως επικεφαλής εταίρος, το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας του Υπουργείου Εσωτερικών, το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής του Τεχνολογικού Πανεπιστήμιου Κύπρου, το Ωκεανογραφικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κύπρου, η Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής (Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου) και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Η συμμετοχή του ΤΕΠΑΚ συνίσταται στην ανάπτυξη ενός δυναμικού WEBGIS μέσα από το οποίο το Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας θα μπορεί να διαχειρίζεται όλες τις πληροφορίες σχετικά με το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό σε εθνικό επίπεδο, περιλαμβανομένης της κυπριακής ΑΟΖ και όλες τις παράκτιες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σύμφωνα με τον επικεφαλή της Ερευνητικής Ομάδας Τηλεπισκόπησης και Γεω-Περιβάλλοντος του ΤΕΠΑΚ καθηγητή Διόφαντο Γλ. Χατζημιτσή, το έργο θα συμβάλει επίσης στη δημιουργία προϋποθέσεων σε Ελλάδα και Κύπρο για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου στον τομέα του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, καθώς και στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των αρμοδίων υπηρεσιών, με την αναβάθμιση των γνώσεων, των εργαλείων και των διαδικασιών παρέμβασης στα σχετικά θέματα. Παράλληλα, θα προσδιορισθεί το αναπτυξιακό δυναμικό για την προώθηση της αειφόρου θαλάσσιας ανάπτυξης (Blue Growth). Τέλος, μέσα από το Πρόγραμμα, Ελλάδα και Κύπρος αναδεικνύονται εκ νέου ως σημαντικοί και δραστήριοι ευρωπαϊκοί παράγοντες στα θέματα της θάλασσας και επιβεβαιώνουν τον ενισχυμένο ρόλο τους στη διαμόρφωση μακρο-περιφερειακής στρατηγικής στην νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Η πορεία υλοποίησης του προγράμματος εξετάστηκε κατά την πρόσφατη συνάντηση των εταίρων που πραγματοποιήθηκε στη Μυτιλήνη στις 18 και 19 Σεπτεμβρίου 2014. Από την επιστημονική ομάδα του ΤΕΠΑΚ παρευρέθηκαν ο καθηγητής Διόφαντος Γλ. Χατζημιτσής, ο Δρ Άθως Αγαπίου, ο Δρ Κυριάκος Θεμιστοκλέους και η κα Ροζίτα Παυλίδου.